30صفر شهادت امام رئوف حضرت علی ابن موسی الرضا(ع)

ماجراى شهادت امام حضرت رضـا (ع )

وقـتـى كـه حـضـرت 

از مـدیـنـه بـه خـراسـان آمـد، حـدود سـه سال آخر عمرش را در دستگاه ماءمون (هفتمین خلیفه

عبّاسى گذراند).

حـضرت 

خدا مى ترساند و ارتكاب خلاف را از او زشت مى شمرد و ماءمون در ظاهر، گفتار امـام رضـا

(عـلیـه السـلام ) را مـى پـذیـرفـت ولى در بـاطن آن را نمى پسندید و برایش سنگین و دشوار بود.

روزى حضرت 

او مى ریزد و او را در وضو گرفتن كمك مى كند.

امام رضا (علیه السلام ) به او فرمود:((در پرستش خدا كسى را شریك قرار مده )).

مـاءمـون آن غلام را رد كرد و خودش آب ریخت و وضو گرفت ، ولى این سخن حضرت

السلام ) موجب شد كه خشم و كینه ماءمون به آن حضرت زیاد شود (چرا كه ماءمون یـك عـنـصر

متكبّر و خودخواه بود و اینگونه گفتار به دماغش برمى خورد) این از یك سو و از سـوى دیـگـر،

هـرگـاه مـاءمـون در حـضـور حـضـرت 

سخن به میان مى آورد، امام رضا (علیه السـلام ) بـدیـهـاى آن دو را بـه مـاءمـون گـوشزد مى كرد

و ماءمون را از گوش دادن به پیشنهادهاى فضل و حسن ، نهى مى نمود.

فـضـل بن سهل و حسن بن سهل ، موضعگیرى حضرت 

مـكـرّر به گوش ماءمون مى خواندند و او را بر ضدّ امام رضا (علیه السلام ) مى شـورانـدنـد، مـثـلاً

تـوجّه همگانى مردم را به امام رضا (علیه السلام ) به عنوان یك خطر جدّى براى براندازى حكومت

ماءمون قلمداد مى كردند و ماءمون (خودخواه ) را وامى داشتند كه از حضرت

فاصله بگیرد و كار به جایى رسید كه آن دو (سالوس خـائن ) راءى مـاءمـون را نـسبت به حضرت

رضا (علیه السلام ) دگرگون ساختند و او را آنچنان كردند كه تصمیم به كشتن حضرت

السلام ) گرفت .

تا روزى امام رضا (علیه السلام ) با ماءمون غذایى خوردند، امام رضا (علیه السلام ) از آن غذا بیمار

شد و ماءمون نیز خود را به بیمارى زد.

جریان شهادت حضرت رضا (علیه السلام ) از زبان عبداللّه بن بشیر

((عـبـداللّه بـن بـشـیـر)) (یـكـى از غلامان ماءمون ) مى گوید: ماءمون به من دستور داد كه

نـاخـنهاى خود را بلند كنم و این كار را براى خودم عادى نمایم و آن را به هیچ كس نگویم مـن ایـن

كـار را انـجـام دادم سـپس ماءمون مرا طلبید، چیزى شبیه تمرهندى به من داد و به من گـفـت :

ایـن را بـا دسـتـهـایـت خـمـیـر كـن و بـه هـمـه دسـتـت بمال و من چنین كردم و سپس  ماءمون

مرا ترك كرد و به عیادت حضرت 

امام رضا (علیه السلام ) فرمود:((امید سلامتى دارم )).

مـاءمـون گـفـت : مـن هـم بـحـمـداللّه امـروز حـالم خـوب شـده است ، آیا هیچیك از پرستاران و

خدمتكاران امروز نزد شما آمده اند؟

امـام رضـا (علیه السلام ) فرمود:((نه ، نیامده اند)). ماءمون خشمگین شد و بر سر غلامان فریاد

زد (كه چرا به خدمتگزارى از آن حضرت نپرداخته اید).

عـبداللّه بن بشیر در ادامه سخن مى گوید: سپس ماءمون به من دستور داد و گفت : براى ما انار

بیاور، چند انار آوردم ، گفت هم اكنون با دست خود (كه به زهر تمر هندى آلوده بود) آب این انارها

را با فشار دست بگیر، من چنین كردم ، ماءمون آن آب انار آنچنانى را با دست خـود بـه حـضـرت

رضـا (عـلیـه السـلام ) (كـه در بـسـتـر بـیـمـارى در حـال بـهـبـودى بـود) خـورانـیـد و همان موجب

مسمومیّت امام رضا (علیه السلام ) شده و سبب شـهـادت آن حضرت گردید، او پس از خوردن آن

آب انار دو روز بیشتر زنده نماند و سپس از دنیا رفت .

جریان شهادت از زبان اباصلت و محمّد بن جهم

((ابـاصـلت هـروى )) مـى گـویـد: وقتى كه ماءمون نزد امام رضا (علیه السلام ) بیرون رفـت ، مـن

بـه حـضـور آن حـضرت رسیدم ، به من فرمود:((یا اَباصَلْتِ! قَدْ فَعَلُوها؛ اى ابـاصـلت ! آنـهـا كار خود را

(یعنى مسموم كردن را) انجام دادند))، و در این هنگام زبان آن حضرت به ذكر توحید و شكر و حمد

خدا، گویا بود.

((محمّد بن جهم )) مى گوید: حضرت رضا (علیه السلام ) انگور را دوست داشت ، مقدارى از

انـگـور را آمـاده كـردنـد و چند روز در جاى حبه هاى انگور، سوزنهاى زهرآلود، وارد كردند وقـتـى كـه

دانـه هـاى انـگـور زهـرآگین شد، آن سوزنها را بیرون آوردند و همان دانه هاى انگور را نزد آن حضرت

گذاردند، آن بزرگوار كه در بستر بیمارى بود، آن انگورها را خورد و سپس به شهادت رسید.

و گـویـنـد مـسـمـوم نـمـودن آن حـضـرت بـسـیـار زیـركـانـه و دقـیـق (بـا كمال پنهانكارى بود تا

كسى نفهمد) انجام گرفت .

ریاكارى ماءمون بعد از شهادت حضرت 

پـس از شـهـادت حضرت 

نـكـرد، سـپـس ((مـحمّد بن جعفر)) (عموى حضرت 

ابـوطـالب (عـلیـه السلام ) را كه در خراسان بودند، طلبید و خبر وفات حضرت 

) را به آنان داد و خودش گریه كرد و بسیار بیتابى نمود و اندوه شـدیـد خـود را ابـراز كـرد و سـپـس

جـنازه آن حضرت را به طور صحیح و سالم به آنان نشان داد، آنگاه به آن جنازه رو كرد و گفت :

((بـرادرم ! بـراى مـن طـاقـت فـرسـاسـت كـه تـو را در ایـن حال بنگرم ، من امید آن را داشتم كه

قبل از تو بمیرم ، ولى خواست خدا این بود!)).

سـپـس دسـتـور داد جـسـد آن حـضـرت را غـسـل دادنـد و كـفـن و حـنـوط نـمـودنـد و بـه دنـبـال

جنازه آن حضرت راه افتاد و جنازه را تا همانجا كه هم اكنون محلّ قبر شریف حضرت 

السـلام ) اسـت مـشـایـعـت كـرد و هـمـانـجـا آن را بـه خـاك سـپـرد. آن محل ، خانه ((حمید بن

قحطبه )) (یكى از رجال دربار هارون ) بود كه در قریه اى به نام ((سـنـابـاد)) نـزدیـك ((نـوقـان )) در

سـرزمین ((طوس )) قرار داشت ، و قبر هارون الرّشید (پنجمین خلیفه عبّاسى ) در آنجا بود. مرقد

مطهّر حضرت 

فرزندان حضرت 

حـضـرت 

امام بعد از اوست ؛ یعنى ((ابوجعفر محمد بن على (علیه السلام ) (امام نهم ) كـه هـنـگـام وفـات

حـضـرت رضـا (عـلیـه السـلام ) هـفـت سال و چند ماه داشت ))